بررسی اثر عصاره آبی سماق (rhus coriaria l.) بر میزان گلوکز خون و لیپیدهای سرم در رت های دیابتی شده

سماق (rhus coriaria l.) درختچه ایست که سابقه طولانی در طب سنتی دارد و به دلیل داشتن ترکیب های فنلی به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی در درمان بیماری ها مورد توجه قرار می گیرد. با توجه به اهمیت گیاهان دارویی به دلیل حداقل عارضه جانبی آنها، در این تحقیق عصاره آبی سماق برای تعیین خاصیت آنتی دیابتیک مورد بررسی قرار گرفت.در این تحقیق از ۳۰ رت نر بالغ به وزن متوسط ۱۸۰ تا ۲۳۰ گرم استفاده شد. موش ها به ۵ گروه ۶ تایی تقسیم شدند. به رت های گروه کنترل، هم حجم ماده تزریقی سرم فیزیولوژی تزریق شد. رت های گروه دوم، با تزریق داخل صفاقی آلوکسان مونوهیدرات با دوز mg/kgbw١٢٠ دیابتی شدند. به رت های گروه سوم، چهارم و پنجم علاوه بر تیمار، مشابه گروه دوم، عصاره آبی سماق به ترتیب با دوزهای ٥٠، ١٠٠ و mg/kgbw٢٥٠ به مدت ٤ هفته گاواژ گردید. میزان گلوکز خون در شروع دوره تیمار، همچنین در پایان هفته دوم و چهارم اندازه گیری شد. در پایان ۲۸ روز، از قلب رت ها خونگیری بعمل آمد و میزان کلسترول تام، تری گلیسرید، ldl-c و hdl-c سرم اندازه گیری شد. تیمار با عصاره منجر به کاهش معنی دار در میزان گلوکز خون در مقایسه با گروه دیابتی شد (05/0>p). همچنین سطح کلسترول تام، تری گلیسرید و ldl-c در گروه های دیابتی تحت تیمار با عصاره در مقایسه با گروه دیابتی کاهش یافت (05/0>p). البته تغییرات hdl-c سرم در گروه های تحت تیمار با عصاره نسبت به گروه دیابتی معنی دار نبود. نتایج نشان داد که عصاره آبی سماق در مدل تجربی دیابت قندی در موش صحرایی موجب تغییرات مطلوب و سودمند در سطح گلوکز خون و لیپیدهای سرم می گردد.